تصفیه فاضلاب بهداشتی یک فرایند حیاتی است که برای حفظ بهداشت عمومی و حفظ محیط زیست انجام میشود. فاضلاب شامل آب‌های فاضلاب خانگی، صنعتی و شهری است که باید پس از تصفیه، به محیط زیست بازگردانده شود. فاضلاب بهداشتی -انسانی به دلیل استفاده انسان ها از آب برای مصارف عمومی مانند سرویس های بهداشتی، حمام، شستشوی ظروف و لباس، شستشوی سطوح و … تولید میگردد. بیشترین منابع تولید فاضلاب بهداشتی در واحد های مسکونی، تجاری، صنعتی و تاسیسات مشابه است. حجم فاضلاب تولید شده براساس میزان مصرف آب برای هر نفر متفاوت میباشد اما میتوان گفت به ازای هر نفر روزانه حدودا 150 لیتر فاضلاب بهداشتی -انسانی تولید میشود.
در این مقاله، مراحل تصفیه فاضلاب بهداشتی شرح داده میشود.
مرحله اول: پیش تصفیه
در مرحله پیش تصفیه یا تصفیه اولیه، فاضلاب از طریق لوله‌های جمع‌آوری شده شبکه فاضلاب به قسمت مخزن متعادلساز منتقل میشود. در سپتیک تانک، آشغالگیری، دانه گیری، ته نشینی اولیه ، چربیگیری و به طور کلی تصفیه فیزیکی به کمک زمان ماند انجام میشود. فاضلاب با استفاده از پمپ‌های خاص( پمپ لجن کش فاضلابی) از مخزن سپتیک تانک به پکیج تصفیه فاضلاب منتقل میشود. فاضلاب در پکیج تصفیه فاضلاب با استفاده از فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی، تصفیه میشود.
مرحله دوم: تصفیه بیولوژیکی
در این مرحله، فاضلاب به یک مخزن دیگر(قسمت هوادهی پکیج تصفیه فاضلاب) منتقل میشود که در آن، با استفاده از فرآیند تصفیه بیولوژیکی، باکتری‌های مفید در فاضلاب افزایش می‌یابند و با رشد و تکثیر میکرو ارگانیسم ها تصفیه فاضلاب انجام میشود. با استفاده از روش هوادهی گسترده، میزان تصفیه فاضلاب بهداشتی افزایش می‌یابد و کارایی پکیج تصفیه فاضلاب پلی اتیلن نیز بهبود می‌یابد. در این روش، هوای فشرده به کمک بلوئرهای هوادهی به طور مداوم به مخزن‌های تصفیه فاضلاب تزریق میشود که باعث افزایش کارایی و کاهش زمان تصفیه فاضلاب میشود.
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب بهداشتی- انسانی شامل روش های مختلفی میباشد و از قسمت های متفاوت تشکیل شده است که بسته به نوع فاضلاب و آنالیز آن (مقدار BOD، COD و مقدار فسفات و نیترات موجود در فاضلاب) طراحی و اجرا میشود.
مرحله سوم: تصفیه پیشرفته
کیفیت پساب خروجی از پکیج تصفیه فاضلاب از تصفیه بیولوژیکی ممکن است همیشه مطابق با استانداردهای پساب سازمان محیط زیست نباشد، بنابراین پس از آن نیاز به تصفیه پیشرفته فاضلاب است. این قسمت شامل استفاده از صافی ها و فیلترهای مخصوص مانند فیلتر شنی،فیلتر کربنی و یا روش های ضد عفونی فاضلاب مانند کلر زنی ویا روش های دیگر گندزدایی پساب است.
در نتیجه، تصفیه فاضلاب بهداشتی- انسانی در عین سادگی یک فرایند پیچیده است که برای حفظ بهداشت عمومی و حفظ محیط زیست انجام میشود. پکیج تصفیه فاضلاب که عمدتا از نوع پکیج تصفیه فاضلاب پلی اتیلن است، در این فرآیند، نقش مهمی را ایفا می‌کند و با استفاده از فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی، فاضلاب را به صورت کامل تصفیه می‌کند. با استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب پلی اتیلن تولید شده توسط شرکت آرکا گستر رسام، این فرآیند بهبود یافته و به دلیل کارایی و قابلیت اطمینان بالا، در بسیاری از تأسیسات تصفیه فاضلاب به کار گرفته میشود.