بسیاری از افراد ممکن است فکر کنند که فاضلاب نیز مانند آب با استفاده از یک پمپ که در مسیر لوله قرار دارد، به ارتفاعات بالا منتقل می‌شود. اما این تصور کاملاً نادرست و اشتباه است. در برج‌ها و ساختمان‌های چند طبقه مسکونی و تجاری که فاضلاب آنها در پایین‌ترین طبقه قرار دارد و اختلاف ارتفاع زیادی با شبکه فاضلاب شهری دارند، از ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب برای انتقال استفاده می‌شود. در این مقاله شرکت آرکا گستر به بررسی اجزا و نحوه عملکرد ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب و همچنین کاربردهای آنها خواهد پرداخت.
لیفت استیشن یا ایستگاه پمپاژ چیست؟
لیفت استیشن یک سیستم کامل متشکل از تجهیزات الکتریکی و مکانیکی است که وظیفه جمع‌آوری فاضلاب و انتقال آن به ارتفاعات بالاتر را بر عهده دارد. این ایستگاه پمپاژ شامل یک مخزن سپتیک، پمپ، سنسورهای اندازه‌گیری ارتفاع و یک سیستم کنترل مرکزی است که وظیفه تأمین هد ارتفاعی و دبی مورد نیاز را بر عهده دارد.
اجزای لیفت استیشن فاضلاب
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، لفیت استیشن شامل مجموعه‌ای جامع از تجهیزات مکانیکی و برقی است که در ادامه به معرفی هر یک از آنها پرداخته خواهد شد.
مخزن سپتیک
بدنه اصلی ایستگاه پمپاژ، مخزن عمودی آن است که سایر اجزا مانند پمپ‌ها، سنسورها و اتصالات درون آن قرار می‌گیرند و فاضلاب ساختمان به آن وارد می‌شود. حجم مخزن سپتیک بر اساس دبی فاضلاب ساختمان و همچنین پیک دبی تعیین می‌شود. جنس مخزن باید به گونه‌ای انتخاب شود که در برابر خوردگی و فشارهای جانبی مقاوم باشد. به همین دلیل، مخزن لیفت استیشن از پلی‌اتیلن ساخته می‌شود. مخزن سپتیک تانک یکی از بهترین و مهم‌ترین سیستم‌های تصفیه فاضلاب است که فاضلاب جامد را به فاضلاب مایع و گاز متان از طریق فرآیند بی‌هوازی تبدیل می‌کند. این محصول به یکی از عناصر کلیدی سیستم فاضلاب تبدیل شده است که فاضلاب را به سمت فضای سبز یا چاه جذبی هدایت می‌کند. استفاده گسترده از این محصول در تصفیه فاضلاب خانگی و بهداشتی، همچنین در مقیاس بزرگ‌تر برای رستوران‌ها، کارخانه‌ها، هتل‌ها، اقامتگاه‌ها، پادگان‌ها و به طور کلی در تمامی مراکز جمعیتی، نشان‌دهنده اهمیت و کارایی بی‌نظیر این سیستم است.
پمپ فاضلابی
نیروی محرکه ایستگاه پمپاژ از طریق پمپ فاضلابی که در آن نصب شده، تأمین می‌شود. این پمپ‌ها به صورت مستغرق طراحی شده‌اند، به این معنا که فاضلاب به طور مستقیم با بدنه پمپ‌ها در تماس است. به همین دلیل، بدنه این پمپ‌ها از استیل ضد زنگ ساخته شده تا در برابر خاصیت خورندگی فاضلاب مقاومت بالایی داشته باشد. همچنین، برای جلوگیری از انسداد پمپ‌های ایستگاه لیفت، از پمپ‌های خردکن‌دار استفاده می‌شود. این نوع پمپ‌ها به گونه‌ای عمل می‌کنند که از بروز انسداد ناشی از جامدات درشت و معلق جلوگیری کرده و عملکرد پمپ‌ها را مختل نمی‌کنند.
به منظور اطمینان از عملکرد بهینه ایستگاه پمپاژ، یک پمپ آماده به کار ثانویه مورد استفاده قرار می‌گیرد تا در صورت خرابی پمپ اصلی، فرآیند پمپاژ بدون هیچ گونه اختلالی ادامه یابد.
سنسور سنجش ارتفاع
دو سنسور برای اندازه‌گیری ارتفاع فاضلاب نصب می‌شود: یکی برای تعیین حداقل سطح فاضلاب و دیگری برای اندازه‌گیری حداکثر سطح آن در مخزن. هنگامی که سطح فاضلاب به طور قابل توجهی بالا می‌رود، سنسورها سیگنالی به سیستم کنترل مرکزی ارسال کرده و دستور فعال‌سازی پمپ‌ها برای تخلیه فاضلاب را صادر می‌کنند.همچنین، زمانی که سطح فاضلاب به حد پایینی می‌رسد، فرمان خاموشی پمپ‌ها صادر می‌شود.
سیستم کنترل مرکزی
تابلو برق یا سیستم کنترل مرکزی مسئولیت نظارت و مدیریت عملکرد ایستگاه لیفت را بر عهده دارد. این سیستم وظیفه روشن و خاموش کردن پمپ‌ها، اعلام هشدار در صورت خرابی پمپ و همچنین اطلاع‌رسانی در مورد عملکرد نادرست ایستگاه پمپاژ را به عهده دارد.
نحوه عملکرد لیفت استیشن
طبق استانداردهای مربوط به پمپ‌ها، زمان کارکرد آنها باید بین 5 تا 30 دقیقه باشد. به همین دلیل، طراحی پمپ‌ها به گونه‌ای انجام می‌شود که به صورت چرخشی عمل کنند. در این فرآیند، مخزن عمودی پر شده و به سطح حداکثری می‌رسد. در این لحظه، پمپ‌ها فاضلاب را بالا می‌کشند و مخزن را تخلیه می‌کنند. پس از رسیدن به سطح حداقلی، پمپ‌ها خاموش می‌شوند و مجدداً مخزن با فاضلاب پر می‌شود. به این ترتیب، یک چرخه کامل عملکردی ایجاد می‌شود.
مزایای ایستگاه پمپاژ:
– حل مشکل مدیریت فاضلاب در ساختمان‌ها و برج‌ها
– جلوگیری از انتشار بوی نامطبوع
– پیشگیری از آلودگی محیط زیست و منابع آب زیرزمینی
– امکان نصب به صورت دفنی و اشغال فضای بسیار کم
– طراحی پیش‌ساخته که موجب سهولت و سرعت بالا در نصب و جابجایی می‌شود
کاربردهای لیفت استیشن:
لیفت استیشن در مناطقی که امکان انتقال فاضلاب با استفاده از جاذبه وجود ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انتقال فاضلاب طبقات منفی
کاربرد اصلی لیفت استیشن در انتقال فاضلاب از طبقات منفی ساختمان‌ها و برج‌های چند طبقه به صورت عمودی است. بر اساس مقررات شهرداری و مهندسی، برای اتصال این سازه به شبکه فاضلاب شهری، از ایستگاه پمپاژ بهره‌برداری می‌شود.
پکیج تصفیه فاضلاب
در ورودی سیستم پکیج تصفیه فاضلاب و در مخزن متعادل‌ساز یا سپتیک تانک، یک واحد پمپاژ نصب می‌شود تا فاضلاب را به مراحل بعدی هدایت کند.
تصفیه خانه فاضلاب
به طور معمول، تصفیه‌خانه‌ها در پایین‌ترین نقطه ارتفاعی شهر ساخته می‌شوند. اما در برخی موارد، این امکان وجود ندارد و به همین دلیل، پس از واحد آشغال‌گیر، یک سیستم پمپاژ فاضلاب نصب می‌شود.
شبکه جمع آوری فاضلاب
در برخی مواقع، انتقال فاضلاب در شبکه فاضلاب شهری با استفاده از جاذبه امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل، از ایستگاه‌های پمپاژ (لیفت استیشن) برای انتقال عمودی فاضلاب و رساندن آن به ارتفاعات بالاتر استفاده می‌شود تا پس از آن، فاضلاب دوباره با کمک جاذبه به حرکت درآید.
طراحی و ساخت ایستگاه پمپاژ
طراحی و ساخت ایستگاه پمپاژ نیازمند دانش و تجربه کافی در این حوزه است. طراحی این ایستگاه بر اساس دبی فاضلاب و ارتفاع مورد نیاز انجام می‌شود. پس از آن، مخزن عمودی ساخته شده و محل ورودی‌ها و خروجی‌ها بر روی آن تعبیه می‌گردد. با توجه به هد مورد نیاز، پمپ‌های فاضلابی انتخاب و درون مخزن نصب می‌شوند. در مرحله نهایی، اتصالات و تابلو برق به ایستگاه پمپاژ متصل می‌گردند. به دلیل پیش‌ساخته بودن مخازن، نصب و اجرای ایستگاه‌های لیفت با سرعت بالایی انجام می‌شود. مراحل طراحی و ساخت ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب شامل موارد زیر است:
ارزیابی اولیه: الزامات را با توجه به موقعیت ساخت، میزان جریان فاضلاب، ویژگی‌های توپوگرافی و برنامه‌های توسعه جمعیت بررسی کنید.
طراحی هیدرولیکی: اندازه، نوع و تعداد بهینه پمپ‌های لازم برای انتقال مؤثر فاضلاب را مشخص کنید. عواملی مانند حداکثر جریان، هد مورد نیاز پمپ و اصطکاک در خط لوله را مد نظر قرار دهید.
انتخاب محل نصب: مکان مناسب را با توجه به دسترسی، نزدیکی به منابع فاضلاب، محل تأمین انرژی و کاهش اثرات زیست‌محیطی انتخاب کنید.
طراحی سازه: محل جمع‌آوری فاضلاب را به گونه‌ای طراحی کنید که از مناسب بودن مخزن و وجود تهویه کافی در آن اطمینان حاصل شود.
سیستم‌های برق و کنترل: طراحی سیستم الکتریکی شامل تابلوهای کنترل، حسگرها، آلارم‌ها و منابع برق پشتیبان را انجام دهید.
انتخاب و نصب پمپ: پمپ‌ها را بر اساس نیازهای هیدرولیکی انتخاب کرده و با در نظر گرفتن عواملی مانند نوع پمپ، دسترسی به تعمیر و نگهداری و دوام، آنها را در محل نصب کنید.
طراحی و نصب خط لوله: شبکه لوله‌کشی را برای انتقال کارآمد جریان طراحی کنید و جنس لوله، قطر، شیب و اتصالات را در نظر بگیرید.
سیستم‌های کنترل بو: به کارگیری تجهیزاتی نظیر ونت یا هواکش.
نصب: انجام مراحل ساخت شامل حفاری، آماده‌سازی سطح محل نصب، نصب پمپ‌ها، اجزای الکتریکی و لوله‌ها.
نگهداری و بهره برداری از پمپ استیشن فاضلاب
ایستگاه پمپاژ فاضلاب نیاز به نگهداری چندانی ندارد. با این حال، مانند سایر تجهیزات الکتریکی، توصیه می‌شود که در فواصل زمانی مشخصی که توسط تولیدکننده تعیین شده، مورد بازرسی قرار گیرد. فرآیند نگهداری شامل ارزیابی وضعیت پمپ‌ها، شنیدن صداهای غیرعادی، بررسی دبی فاضلاب خروجی و موارد مشابه است.
خرید ایستگاه پمپاژ فاضلاب
طراحی ایستگاه پمپاژ فاضلاب یک حوزه تخصصی چند رشته‌ای است که نیازمند آگاهی از استانداردهای تاسیسات مکانیکی، شناخت انواع فاضلاب و تسلط بر طراحی هیدرولیکی می‌باشد. ایستگاه‌های پمپاژ از جمله مهم‌ترین اجزای عملکردی در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب و همچنین یکی از بخش‌های کلیدی در تاسیسات ساختمان‌ها به شمار می‌روند. اگر به خرید ایستگاه پمپاژ فکر می‌کنید، تیم فنی شرکت ارکا گستر آماده است تا شما را در دریافت مشاوره رایگان و انتخاب محصولی بهینه، با کیفیت بالا و قیمت مناسب یاری کند. با ما تماس بگیرید.
جمع بندی
لیفت استیشن فاضلاب یک سیستم جامع برای انتقال فاضلاب به ارتفاعات بالاتر و اتصال فاضلاب برج‌ها به شبکه فاضلاب شهری است. این سیستم با ویژگی‌هایی چون مقاومت بالا در برابر خوردگی، وجود پمپ‌های آماده به کار و طول عمر طولانی، گزینه‌ای ایده‌آل برای انتقال فاضلاب از طبقات زیرین به شمار می‌آید. متخصصان شرکت ارکا گستر رسام با تجربه‌ای بالغ بر 450 پروژه در حوزه تصفیه آب و فاضلاب و با تکیه بر دانش بیش از 20 ساله خود، در تلاشند تا چالش‌های زیست‌محیطی و پساب‌های آلوده کشور عزیزمان را برطرف کنند. در این مقاله، هدف ما ارائه توضیحات جامع و کلی درباره لیفت استیشن است که بر اساس تجربیات موفق سال‌های گذشته شرکت ارکا گستر و همچنین منابع معتبر گردآوری شده است. کارفرمایان محترم می‌توانند برای دریافت مشاوره و راهنمایی‌های رایگان، از طریق روش‌های ارتباطی با کارشناسان فنی ارکا گستر تماس بگیرند.